60 Yaş Üstü İçin Şaşırtıcı Derecede Sağlıklı Bir Aktivite

Yaşlanmak, hayatın kaçınılmaz bir gerçeğidir. Herkesin paylaştığı bu evrensel deneyim, orta yaştan sonra zorluklarını daha belirgin hale getirebilir ve araştırmalar yaşlanma sürecinin 50 yaş civarında hızlanabileceğini göstermektedir.

Neyse ki bilim insanları, bu süreci yavaşlatmanın ve yaş aldıkça yaşam kalitemizi artırmanın yeni yollarını sürekli keşfediyor. Bu keşiflerin en ilginçlerinden biri, kadim bir Çin sanatı olan Tai Chi'nin (Tay Çi) yaşlılar için en sağlıklı aktivitelerden biri olabileceğini öne sürüyor.

Harvard Neden Tai Chi'yi Öneriyor?

Harvard Üniversitesi, bu eski Çin savaş sanatını yıllardır yaşlılara aktif olarak tavsiye ediyor. Hatta bu pratik için bir giriş rehberi yayınlayan üniversite, Tai Chi'nin faydalarını şöyle sıralıyor:

Düşmeleri önlemeye yardımcı olur
Sırt ağrısını giderebilir
Kalp sağlığını iyileştirir
Depresyonu hafifletir

Harvard Tıp Fakültesi'nin bir ortağı olan Osher Bütünleştirici Tıp Merkezi'nden Peter M. Wayne ve meslektaşlarının yaptığı araştırmalar, bu savunuculuğun temelini oluşturuyor. Wayne'in ekibi, daha önce hiç Tai Chi yapmamış yaşlılarda bile bu pratiğin duruş (postür), bilişsel işlevler ve yürüyüş üzerindeki olumlu etkilerini gözlemledi.

Diğer çalışmalar, Tai Chi'nin ayaklar üzerinde dengeyi (steadiness) artırabildiğini ve kalp atış hızı karmaşıklığını (sağlıklı bir kalbin göstergesi) iyileştirebildiğini ortaya koydu. Tüm kanıtlar tek bir sonuca işaret ediyor: Tai Chi, yaşlanmaya karşı elimizdeki en iyi savunmalardan biri olabilir.

Tai Chi Neden Geleneksel Egzersizlerden Daha İyi Olabilir?

"Tai chi chuan" veya kısaca Tai Chi, Antik Çin'de dengeli, ritmik hareketlere ve kasıtlı duruşlara dayalı bir savaş sanatı olarak geliştirildi. Günümüzde çoğu uygulayıcı, disiplinin sağlık yararlarına ve aerobik doğasına odaklanmış durumda; bu yüzden artık bir dövüş becerisinden çok "meditasyonlu egzersiz" veya sanat olarak anılıyor. Özellikle doğru nefes almaya verdiği güçlü vurgu nedeniyle yogayı andırır.

Fiziksel sağlık için egzersiz şarttır. Ancak koşu ve ağırlık kaldırma gibi geleneksel egzersizler, yaşlıların eklemlerini zorlayabilir ve hatta yaralanma riskini artırabilir.

Yaşlılarda önlenebilir ölüm nedenlerinin başında düşmeler gelir. Kırılan bir kemik, hareketsizliğe ve egzersiz yapamamanın getirdiği zincirleme ölümcül sağlık risklerine yol açabilir.

Tai Chi, bu soruna doğrudan müdahale eder:

Eklemler üzerinde çok az stres yaratır.
Özellikle denge ve hareketlilik (mobilite) için kullanılan kasları güçlendirir.

Fiziksel Faydaların Ötesinde: Zihin Sağlığı

Tai Chi'nin faydaları sadece fiziksel değildir. Yaşlıları harekete geçirmenin yanı sıra, nefes alma, kontrollü hareket ve odaklanma üzerine kurulu zihin-beden vurgusu, yaşlanan beyinler için de muazzam faydalar sağlar.

Bir çalışma, Tai Chi'nin yaşa bağlı zihinsel gerilemeyi yürüyüşten daha iyi yavaşlattığını ve katılımcıların kısa bir süre içinde beyin hacimlerinde daha fazla artış gösterdiğini ortaya koydu.
Çin'de yapılan bir başka araştırmada, hafif bilişsel bozukluğu olan ve Tai Chi'ye başlayan katılımcıların, başlamayanlara kıyasla demans (bunama) geliştirme olasılığının daha düşük olduğu bulundu.

Sonuç olarak, Tai Chi sanatında ustalaşmak bir ömür sürse de, her yaştan yeni başlayanlar bile bu nazik ve güçlü pratiğin faydalarından hemen yararlanmaya başlayabilir.